JOOJINTA JAADKA EE UK: Naruuro Nololeed oo Cusub
Dawladda Boqortooyada Britain oo maanta go’aansatay, si kama dambays ah, in jaadka laga joojiyo dhulkeeda. Wax loo shan-tiriyo ba, wax laga dhur-sugo ba, wax hooyooyinka Soomaaliyeed ee UK ku dhaqani ay kor iyo hoos u ooyaan ba, maanta ayaa warkii yimid. Waxa la go’aamiyay inuu yahay jaadku daroogo darajada ‘C’, ayna tahay in la mamnuuco. Waxay tahay, dhab ahaan, inay dadka Soomaaliyeed ee dhulkan ku dhaqani warkan u dabaal dagaan.
– Waa geed qadoodi iyo na baday, qaab gabawsho ah’e.
– Waa geed ilkihii naga qubay, oo qoomay ciridkiiye.
– Waa geed ku wada qoofala, oo qoobka kaa xidha’e.
– Waa geed qabshaash nagu dilay iyo, walax qashaabuure.
– Waa geed cimriga soo qadima, qaamudkii galine.
– Waa geed qushuucdii hamiyo, qoyska dhaawacay.
– Waa geed qofkii qabatimaa, sharaf ka quustaaye. (Macalin Gaaxnuug)
Jaadka in la joojinaayo warka ku saabsani saaka ayuu ku soo baxay bogaga wararka ee BBC da midkood, laakiin xansi buu ahaa ee war rasmi ah ma ahayn. Kolkii aan warka maqlay baan la hadlay af-hayeenka Wasaaradda Daakhiliga, waxaanay ii sheegtay in war rasmi ah imika uun la soo saaray oo baarlamaanka laga hor akhriyay, website kooda na la galiyay. Aqalka Wakiiladda ee House of Commons loo yaqaano waxa warkan ka hor akhriday Theresa May oo ah Wasiiradda Daakhiliga; Lord Taylor oo ka yimaada Holbeach na wuxu ka akhriyay aqalka House of Lords ka ee odayaasha. Warka waxa lagu bilaabay fariin cadaan ah, waxaana lagu soo khatimay fariin kale oo cadaan ah. – “The government will control khat under the Misuse of Drugs Act 1971 as a Class C drug. – Dawladdu waxay joojinaysaa jaadka iyadoo lagu daraayo daroogooyinka darajada ‘C’, waxaana lagula tacaalayaa sharciga si-xun u adeegsiga daroogooyinka ee 1971. Waxaana lagu soo gabagabeeyay, “The government will ban khat so that we can protect vulnerable members of our communities and send a clear message to our international partners and khat smugglers that the UK is serious about stopping the illegal trafficking of khat.” – Dawladu waxay mamnuucaysaa jaadka si ay u ilaaliso dadka nugul ee ka mid ah bulshada wadankan, iyo si ay fariin cad ugu dirto wadamada caalamka ee kale iyo kuwa qaadka kootarabaaniya, una sheegto inay dhab ka tahay joojinta ka ganacsiga sharci-darada ah ee jaadku.”
Si kastaba, warbixinta dawladda ee maanta laguma sheegin goorta uu go’aankanu dhaqan-galaayo, waxaanan taas su’aalay af-hayeenka Wasaaradda Daakhiliga. waxay igu tidhi, “Baarlamaanka ayaa la marsiinayaa, waxaana magaca jaadka lagu darayaa liiska noocyada kala duwan, ee daroogooyinka ah, ee sharciga 1971 lagula tacaalo, ka dib na sidaas buu dhaqan gal ku noqon doonaa.” Waxay tanu u tahay rajo iyo naruuro boqolaal kun oo qof oo Soomaaliyeed, oo haween, caruur iyo ciroole intaba isugu jira. Waxay naruuro daro u tahay in yar oo dhaqaale ka soo gali jiray, oo aan dan iyo muraad toona ka lahayn wixii ku baab’aaya. Maxaa hooyo iyo odaygeedii is waayay; maxaa wiil iyo waalidkii is waayay; maxaa wiil dhalin yaro ah, oo rajo badan laga qabay geedkaas u go’ay oo gidaar ilkuhu kaga dhamaadeen; maxaa… maxaa… maxaa….!
Waxan si dhab ah ugu hambalyaynayaa Dawladda UK, dadkii Soomaaliyeed ee mudada dheer aanu u wada halgamaynay joojinta jaadka oo uu hormuud u yahay Abuukrar Cawaale oo aan tel ka na kula hadlay, iyo hooyooyinkii tirada badnaa ee mudaharaadada nagala qayb galay, oo ay ugu horeyaan kuwa magaalada Sheffield ee aan degenahay.
Maxamed Haaruun – mbiixi@gmail.com
– Waa baa baryay, Bilic san.
– Arooryo baxsan, maalin boqran.
– Kuwii bilaabee, dabkan baxaaya, belelinaayay, waa baayahooda.
– Kuwii ka baydhee, dabkan baxaaya, boqonta gooyay, waa baabaooda.