|

Aqoon-yahanka Dadka by cabdale adan

Garashadu waa rukunka ugu mudan ee qof kastaa  ku taamo, waana waxa kaliya ee ay ku duugantahay qofnimadu, waana waxa  keenay in qofkastaa ku taamo in uu noqdo kan ugu kasmo iyo garasho badan,  si taasi uu u helo qofku waxa uu u fuushan yahay geed dheer iyo mid  gaaban, xoolo waxa uu heli karana waa u hurayaa, si uu u gaadho higsigaas  iyo halbeegaas aadka u wacan, waxan badan in qofku si uu halkaas u gaadho  uu u tago dhul fog, oo waayihiisa leh, hadaba waxa sidaa loo raadinayaa,  hadii qiimahaas loo huray, maxaa mudan in uu yeesho qofku si aanu u  kufsan qiimaha iyo milgaha aqoonta.

Aqoontu hadii ay tahay kasmada iyo garashada qofkuna  waa weelkii lagu shubaayay kasmada iyo garashada, hadaba meesha taal  sideen u hagaajin karnaa weelka lagu shubaayo waxaas qaaliga ah,

Dhaqankeena xoolo raacato, waxa aan ka baranay,  in weelka lagu shubaayo caanaha, in aan sida ugu saraysa aan u ilaalino  nadaafadiisa iyo muuqalkiisa guud, waxan la sameeyaa in aan weelka caanaha  lagu lisin, biyo diiran baa lagu maydhaa, hadana waa la qalajiyaa, kadib  intaas oo dhan waxa lagu sameeyaa, inta god yar la qodo oo geedo lagu  gubo ayaa qiiqaas lagu uumiyaa, kadib waxa la sudhaa geedka ardaaga  si loogu liso, hawshaana waxa qabta haweenka, lagumana sii daayo hablaha  yaryar, marka la gaadho xiligii canaha lagu maalay waxa ugu horeeya  ee qofka xoolaha lisayaa yidhaa ma culan yahay dhiilkii, waxaas oo dhan  waxa loo maryaa in caanuha dhadhankoodu fiicnaado, naftuna waa kala  jeceshay caanah weelkii lagu soo lisay la culay iyo kan aan loo aabo  yeelin, aqoonta iyo garashaduna waa la mid, waana in sida loogu hagar  baxay weelkii caanaha loogu hagar baxaa weelka aqoonta lagu diraayo.

Hadaba waxa aan qormadan aan ku cadayn doonaa,  hadii qofku yahay weelkii aqoonta iyo kasmada, maxaa ugu haboon ee aan  ku qurxin karnaa muuqaal ahaan iyo dhadhan ahaanba weelka aqoonta.

Ugu horayn waxa mudan in qofku ogaado in aqoontu  tahay waxa kaliya ee Eebe gaarka u siiyay habar dad, hadii aan waxaas  qiimha leh Eebe dhaxal inoo siiyay waa in aan ka ilaalinaa wax kasta  oo doociisa iyo dareenkiisa badalaaya, milgihiisan wax u dhimaaya.

Waxa kale oo mudan in qofku ogaado, tan iyo malintii  uu u holaday, doonashada kasmada, in dadkii uu wax la baranaayay ay  ahaayeen dad kala gadisan oo kala hayb ah, waxan taas ka sii mudan dadkii  barayaasha kasmada u ahaa in ay kala gadisanaayeen, waxa kaliya ee wax  u barayeena uu ahaa sirta ku jirta heesta Maxmed mooge ee ARDAY ee oo  dhanaysa                                                                  waxan ahay waadiga dugsiyada                                                                                      waxan ahay waanada macalinka                                                                                     waagii baryaba ubax laga waraabsho                                                                                        waxan ku warwaraynaa                                                                                                        wadankiina waxa u barta                                                                                                             oo xambaara waajibkiisa

Dhadhankaas aadka u sareeya iyo xilka dhabta ah,  ee ku duugani waa ka Eebe yidhi ( kaliya waxa sida ugu haboon iiga cabsadaa  waa dadka aqoonta iyo kasmada leh) ma jiro sarayn ka weyn taas in uu  Eebe ka dooraty dadkii uu abuuray oo dhan, qofka aqoonta leh, ee si  dhab u gartay sirta aqoonta.

Waxa kale oo iyadina meesha taa in gudbiyaha aqoontu  uu ku suntanaado oo uu noqdo mid ka dheer wax kasta oo wiiqaaya milgaha  iyo maamuuska aqoonta waxana ugu mudan tiirarkan

  1. Waa in aqoonta uu sidaa ay biyo dhigatay,   oo arinka uu dhan kasata ka eego, oo aanu hal gees ka eegin, waana in uu ka dheeraadaa laab-la-kac    aqooneed
  2. aqoontiisu ay qaan-gaadho,   qofku jidh ahaan waxa uu u qaan-gaadhaa marka uu 15 sano gaadho, se   garaadkiisu muu qaan gaadhin, waxa uu se aqoontiisu ay si dhaba u noqotaa aqoon-qaangaadhay malinta uu noqdo gurgurshaaga aqoonta   ee uu u bislaado
  3. aqoon tiisu ka weynaato reerka   uu yahay, iyo kooxda uu diin ahaan taageersan yahay, iyo aragtisiisa qofnimo,
  4. aqoontiisu ka weynaato cid jecelaysi, iyo cid necebaysi, iyo kan ku riix iyo kan ku soo dhawee, kaliya ay ka tahay dadkaaga ugu dhaami, adiguna dan gaara ha ugu adeegsan
  5. In uu noqdo kan ay dhamaan   bulshadiisu wada hadhsato, waan in uu ahaado kan loo soo wada ooyo,   ee aanu noqon ka cid gaari hadhsato.
  6. In uu aqoon yahanku yeesho   meel loogu soo hagaago, oo aanu noqon mid habeenba geed taagan, waana   in aanu noqon hangool maliba ninkii soo oodaysanayaa dagta sii sudho.

Intaas qofka buuxiya ayaa ah aqoon yahan dhaba  oo aqoontiiu ay qaan-gadhay, waana waxa aqoontaada lagu qaadanaayo,  bulshadana aad wax ugu tari karto oo aad ugu dhaamin karto.

Hadii aan halbeegaas aan u dajinay, weelkii aqoonta  lagu shubaayay oo ah qofka, waxa iyaduna meesha taan habkeen aqoonta  iyo kasmada aan u raadsanaa?

Ilahay ha inag dhigo kuwa ku tilmaaman halbeegaas  aadka u sareeya, aqoonta iyo kasmadana Eebe ha inoo biirsho, Amiin Amiin  Amiin

Waxan ku soo ooday murtida odhanaysa   aqoone lagu wada sheegay, aqoon darayo se lagaa wada carar

                               Qalinkii Garyaqaan Cabdale Dahir Adan

 

Comments are closed