‘’Sadexdaas Ceel Biyood oo ay Qodeen Muwaadiniin Qurbejoog ahi Dhamaystirkoodu waxa uu u Xaniban yahay Wiish Dawladu Leedahay oo Lacag Lagu Xidhay’’ Xildhibaan Maxamed Jaamac Warfaa
Hargaysa 30. November 2016 (SDN/QJ):- Wasaaradda Khayraadka Biyaha Somaliland, ayaa lagu eedeeyay inay kiro ku xidhay Baabuur wiish ah oo wasaaradu leedahay oo la doonayay in dadka abaaruhu tabaaleeyeen ee ku dhaqan bariga gobolka Saaxil loogu dhammaystiro saddex ceel biyood oo laba muwaadin oo qurbo-joog ahi ay ka qodeen deegaannadaas oo u xaniban gaadhigaas wiishka ah oo kaliya.
Xildhibaan Maxamed Jaamac Warfaa oo ka mid ah mudaneyaasha golaha Wakiiladda Somaliland isla markaana ah Guddoomiye ku-xigeenka golaha dhexe ee xisbul-xaakimka KULMIYE, ayaa ka war bixiyay ceelal ay ka qodeen xeebta galbeedka Saaxil illaa Lughaya iyo saddex ceel oo uu sheegay inay u xaniban yihiin wiishka dawladda oo uu tilmaamay in lagu baayacay lacag, iyadoo dadka iyo duunyada deegaannadaasina ay halis ugu jiraan biyo la’aan haddii aan si deg deg ah ceelashaas loogu dhammaystirin. “Waxaan Somaliland uga ahay laba nin oo aanu saaxiib nahay oo degan dalka Maraykanka oo la kala yidhaahdo Cabdixakiim Maxamed Cali (Sanyare) iyo Mustafe Cali Jaamac,waxaanay labadoodu go’aansadeen inay dadkooda caawiyaan oo ay jeebkooda iyo lacagta ay shaqaystaan ay wax ugu qabtaan dadkooda baahan. markaa waxaanu ka qodnay 14 ceelal biyood deegaannada xeebta galbeedka Berbera illaa Lughaya agteeda, hawsha intaa leegna lacagta ku baxday ninkaa aanu xaaxiibka nahay isaga ayaa jeebkiisa ka bixiyay. aniguna xildhibaan ahaan waxaan go’aansaday in aan sidaa kula shaqeeyo kol haddii uu ku tabarucayo hantidiisii oo uu dar ALLE wax ugu qabanayo dadkiisa inaan anigoo wakiil u ah in aan dhankayga kala shaqeeyo anigoo aan wax mushahar ah, shidaal iyo habeen dhax midna aan ka rabin oo dadkaa aan xildhibaanka u ahay ee biyaha loo qodayo u adeego ayaan goostay,”ayuu yidhi Xildhibaan Maxamuud Jaamac Warfaa oo u warramayay DAW Maxamuud Jaamac oo hadalkiisa sii watay waxa uu intaas ku daray “Markii aanu kuwaa soo dhammaynay waxaanu u gudubnay dhinaca bariga Berbera oo aanu ka bilownay qodista saddex Ceel. Markii ceelashii la qoday ee biyihii laga gaadhay waxay u baahdeen qalab kale oo lagu dhaadhiciyo oo aanaan markaa haynin isla markaana aan dalka oolin taasina waxay dhalisay in qalabkii dibada loo diro oo la soo iibiyo.”
Xildhibaanka oo hadalkiisa sii wata ayaa intaa ku daray in qaylo dhaan kale soo gaadhay oo uu la soo xidhiidhay Isuduwaha wasaaradda khayraadka biyaha ee goolka Saaxil oo uu kaga dayrinayay xaalad biyo la’aaneed oo ka jirtay deegaannada bariga Berbera,
“Dalka waxa ka jirta abaar dad iyo duunyaba halakaysay oo gaadhay in Madaxweynihii uu gurmadka abaaraha dartood uu soo hadh geli waayay ee uu socdaalka ku jiro. markaa intii aanu alaabtii sugaynay waxa ila soo hadlay isuduwaha wasaaradda Khayraadka Biyaha ee gobolka Saaxil oo qaylo dhaan ii soo diray, waxaanu igu yidhi dadkii intaad ceelal u qodaysaan maba sugi karaan oo way ka dhimanayaan ee imika soo gaadha, aniguna sidii ayaan nimankii maqnaa ee dibada joogay ku war-galiyay una sheegay in xaaladu halis taagan tahay. markaa waxay soo bixiyeen amar ah in la dhaqaaqo oo deg-deg loo hawl-galo oo wixii mishiinno yaallana la qaado oo dadkii la samato-bixiyo.”
Waxaanu sharaxaad ka bixiyay caqabad dhanka gaadiidka wiishashka ah oo ka hor timi iyo dhibaatada ay kala kulmeen wasaaradda biyaha oo kiro ku xidhay inay gaadhiga wiishka ah siiso, si ay ugu soo saaraan biyaha ceelasha ay qodeen ee muwaadiniinta qurba-jooga ahi ay ku tabaruceen, waxaanu yidhi “Haddana, waxa naga hor timi caqabad kale oo ah in la helo gaadhi wiish ah oo 4WD ah, gaadhigaasoo aanay lahayn shirkadaha wax laga kiraysto ee dalku. laakiin ay haysato Wasaaradda Khayraadka biyuhu, sababtuna waxay tahay gaadhi aan noocaas ahayn oo xeebta marayaa oo wiish ah ayaan jirin. markaa isuduwihii biyaha ee Saaxil waxaan ku idhi gaadhigaas ayaynu u baahanahay adigaana wasaaradda ka tirsan ee u doon, annaga hore ayay noogu diideen oo muddo badan oo aanu daba soconay wakhti ayuun baa nagaga lumay anagoo dadka biyo u soo saarayna ayaanu wasaaradda biyaha muddo badan ugu noq noqonaynay in ay gaadhigaa xeebta Bulla-xaar ceelal aanu ka samaynaynay in ay na siiso. laakiin waanu ku daalay uun. markii dambena waxaanu helnay gaadhi la mid ah oo dekeda Berberi leedahay oo uu noo waydiiyay Maayarka Berberi dekeda, sidaas ayaanu xilligaa ceelashaa horeba ku soo dhammaynay.”
“Aniga iyo Isuduwaha wasaaradda biyaha ee gobolka Saaxil,ayaa u wada tagnay ninkii Gaadhiga wiishka ah masuulka ka ahaa, xaallada jirta iyo baahida taalla markii aanu uga waranay wuxuu hadalkiisu noqday gaadhiga wiishka ah waanu kiraynaa haddii aad naga kiraysanaysaanna wuu idin raacayaa, haddi kalena ha ku daalina. annaguna waxaanu u sheegnay inamada masaariiftooda iyo shidaalka gaadhigaba in aanu annagu bixinayno, laakiin wuu naga diiday ka dibna wuu naga dhaqaaqay,”ayuu yidhi Xildhibaan Maxamuud Jaamac,
isagoo hadalkiisa sii watayna waxa uu yidhi “Intaa ka dib waxaan la hadlay Agaasimaha guud ee Wasaaradda Biyaha oo hawsha aanu wadno iyo baahida wiishkaba uga waramay isna hadal badan ka dib wuxuu igu yidhi horta meesha tag oo soo ogow in hawsha kale ee ceelku dhan tahay oo ila soo hadal. waxaan u sheegay in hawshayadu noo dhan tahay oo aanay wax kale naga dhinayn. laakiin isna wuu diiday inuu wiishkii na siiyo. Nimankii qurbo-jooga ahaa ee niyadda hayay ee ummada wax u qabanayay ee lacagtooda ceelasha ugu qodayayna sidaasaa niyadda looga dilayaa oo wax qof leeyahay maaha wiishka kirada iyo lacagta nalagu xidhay ee waa kii dawladda ee umaddu lahayd ee ay ahayd in uu hawsha aanu hayno in isaga lagu qabto,”ayuu yidhi Xildhibaan Maxamuud Jaamac.AN.