Wasiirkii hore ee Maaliyada oo ku baaqay in laga noqdo wada-hadalada Somaliya
Hargeysa, 06, June 2012 (SDN)- Wasiirkii hore ee wasaarada Maaliyadda Somaliland Eng Maxamed Xaashi Cilmi, ayaa hadalo nasteex ah u jeediyay xukuumadda Madaxwayne Axmed Maxamed Maxamuud (Siilaanyo).
Eng Maxamed Xaashi, waxa uu xukuumadda Siilaanyo ugu baaqay inay dib uga laabato go’aanka ku gaadhay inay ka qayb-gasho shirarka Somaliya dalalka dibada loogu qabto, isaga oo saluug weyn ka muujiyey hanaankii Somaliland uga qayb-gashay shirarkii London iyo Istanbul oo uu sheegay intii lagu guda-jiray madaxda Somaliland ay madax u sii ahaayeen masuuliyiinta TFG-du.
Eng Maxamed Xaashi oo shalay shir-jaraa’id ku qabtay gurigiisa Hargeysa ayaa sidoo kale muujiyey sida aanu u jeclaysan shakhsiyaadka reer Somaliland ee mararka ay Somaliya ka hadlayaan adeegsada weedha ah “Walaalaheen”, waxaanu tilmaamay in kalmadaasi ay tahay mid aan meesha ku jirin, maadaama buu yidhi ay dadkaasi dhibaato laxaadle u geysteen shacabka reer Somaliland “Inaga wixii inagu dhacay iyagga (Koonfurta Somaliya) kuma dhicin, waxa kale oo dhacay adduunkii 700 ilaa 800 oo sanadood la ururinayey waatii la boobay ee la gurtay, imikana inagu waxaynu nidhaahnaa walaaladeen, kalmadaasina inay meesha soo gasho may ahayn, waayo walaaladaa inay sidaa kuu galaan may ahayn ee inay kuu hiiliyaan ayay ahayd, markaa kalmada walaaladeen waa mid aan meesha qabanba”ayuu yidhi waxaanu intaa ku daray “Dalka markii aynu ku soo noqonay 1991-kii Magaalooyinku way wada burbursanaayeen, laakiin dib u dhiskoodii muddo inagumuu qaadan oo kumaynaan nasiib xumayn, markii aynu dawladnimadeenii la soo noqonay waxaynu la nimid fikir odhanaya Somaliya waynu ka wada hadlaynaa wixii inaga dhwxeeyay iyo sidii aynu u noqon lahayn laba dawladood oo jaar ah, laakiin imika taasi waa arin aan aad loo fasilin oo aan la odhan maxaynu ka wada hadlaynaa ee waynu wada hadlaynaa ayuun-baa la yidhaahdaa, maaha in dhibaatadii aynu xoriyada u marnay iyo intii dad inagaga dhimatay iyo intii xoolo la inagaga dhacay in maanta si dhibyar loo yidhaahdo way soo noqonayaan wax meesha ku jira maaha, laakiin waxa aynu ka wada hadlaynay waxay ahayd wixii inaga dhexeeyay ee may ahayn isku noqosho, imikana waxaad moodaa in mowqifkii wax iska bedaleen oo arinkii shisheeye daraf inaga soo galay oo shirarkan imika la wado waa shirar ay hogaaminayaan dawlado shisheeye, waxayna dawladahaasi arintii ka dhigeen sidii oo aynu heshiinayno, madaxda Somaliyana sidaas ayay uga hadashaa. Marka laga soo bilaabo shirkii London iyo kii Istanbul waxaad arkaysaa Fooftaran habow.”
Eng Maxamed Xaashi Cilmi waxa kale oo uu soo qaaday “Waxaynu bedalnay siyaasadii ahayd lalama hadli karo ilaa ay dhistaan dawlad dadku soo doortay oo lagu kalsoon yahay, tan imika markaad eegto talaba ma hayaan oo waa loo talinayaa, markaa mowqifkaa cusub ee la leeyahay aynu la shirno oo aynu dhex fadhiisano, marka aad ka soo qaado shirkii London, Madaxwaynaheenu waxa uu tagay isaga oo Madaxwayne ah laakiin markii uu shirka galay Shariifka ayaa Madaxwayne inoo ahaa ilayn la inama ictiraafsanee, shirkii Istanbul-na wasiirradeenii tagay iyaga ayuun-baa u madax ahaa (TFG-da), waayo dadka shirkaasi joogay Somaliya ayuun-bay dawlad ahaan u aaminsan yihiin, markaa halkaa khasaare ayaa inoogu jira, inaga oo ay tahay inaynu wada hadal la yeelano dad umaddu soo dooratay oo wax ka go’aan”ayuu yidhi isaga oo intaasi ku sii raaciyey “Marka ay ka hadlayaan dhibaatadii ina gaadhay waxay yidhaahdaan cid walba waxbaa gaadhay, waxay yasayaan dhibaatadii ay inagu sameeyeen, laakiin iyagu (shacabka Koonfurta) is-gaadhsiiyey dhibaatada, laakiin inaga dawladii dalka (Taliskii Siyaad Barre) ayaa ina gaadhsiiyay.
Waxaan ku talin lahaa fikradeenii hore ee ahayd in lala hadlo marka ay wax noqdaan, waayo imika in lala fadhiisto ayaa ceeb ah, waxaanad moodaa in wada hadalkii inaga qaloocday, waxaanan leeyahay aynu arinkaa dib ugu noqono oo aynu danteenii u soo noqono oo marka cid ay doortaan ee ay masuul noqdaan wixii aynu is-odhanayno aynu is-nidhaahno”
Eng Xaashi waxa uu ku taliyey in xukuumadda Somaliland dib uga noqoto wada hadalada Somaliya “Haddii aynu teena ku guulaysan waynu inaynu ta xun u diyaar-garowno ayaa inala gudboon oo aynaan wakhti iskaga lumin nimankan aan cidna matalin, waxaanan qabbaa inaynu ka soo noqono murgacashada inagu timid labadii shir ee London iyo Istanbul”ayuu yidhi.