YAA YIDHI SOMALIDII HORE JACEYLKA MAY AQOON? MISE JACEYLKII AYAA WAX LAGA BADDALEY?
Dadkii ugu gobsanaa Adduunka waxa ay aheeyeen Somali, waxaa loogu hal qabsan jirey dad aan xaqiraadda aqoon oo waxaa lagu tilmaami jirey dad aan midab kala sooca aqoon waxay tusaale u ahaayeen dad sharaftu iyo sumacddu uga qaalisanayd buuro dheeman iyo dahab ah waxay ahaayeen dad yar iyo waynba is ixtiraamid, is qadarin iyo isu turid ka dhaxaysay.
Kal gacalka iyo Jaceylku waxa uu ka gaadhey xad qofka socotada ah ee reer soo mara aanu ka tagin isaga oo farxad, rayn-rayn, tamashleyn, dharag iyo haraad baxba aan ciil u qabin.
Waad iga xasuus dheer tahay ayaa laga yaabaa oo inaad durtaba gadaal milicsatey Ayaan u malaynayaa laakiin Gobanimada iyo sharafta aan sida khaaska ah uga hadlayaa waxay tahay: Sharaftaa, kalgaceylkii, Maamuuskii iyo Mudnaantii uu lahaa JACEYLku! Oo tolow waa jaceylkee jaceylkaa aan xood-xoodinayaa? Ma mid kan imika ka duwanbaa? Oo muxuu kaga duwan yahay?
Haa su’aalahan wey ku soo dhacayaan Maskaxdaada laakin hawlo ma jeclid inaad isku furto ood ka fekerto! Dhinaca kale ka eeg oo Maanta Sharafta jaceylku waa maxay? Ma in xuuraanka la galo oo gaadhi la kaxaysto ama wadooyinka la lugeeyo oo la isku jaakidhaa? Waxaan adeegsanayaa Erayada ay dhalinyarteena manta wax ku cabirto, Xuuraan, Jaakidhaad, Tirris iyo qaar kaloo badan, kuwaas ayay ku cabbiraan jaceylka roodhi kawda, Mee Jaceylkii Aabo iyo Hooyo kugu soo bar-baariyeen? Hadalladii iyo naxariistii yaraantii laguu lahaa imikana laguu leeyahay Jaceyl maaha miyaa?
Mise Jaceylka waxaad u taqaanaa kan todobaadka ee marka la iska gun gaadho la is aqoon? Subxan!
Runtii waxaa dhalinyarteenii ku soo badanaya Macsida iyo Khiyaali xad dhaaf ah oo maarayntiisu adagtahay waqtigan, yaa u hiil ah dhalinyartii manta? Wey jahawareereen talaabadoodii way ka gaabiyeen Melna ma haystan, yaase yidhi Somalidan waa ilbax? Ma sidanaa ilbaxnimadu? Yaa yidhi sees iyo meel madow ayaa jaceyl lagu jilaa? Mise ka waaweyn?
Hordhac ahaan ayey ahayd intaa hore laakiin aan isku dayo ra’yigayga inaan ku cabbiro Jaceylkii Somalidii hore, Miyaa la is dhici jirey mise…
Way dhici kartaa in meelaha qaar wiilka gabadh jaclaadaa iyada hoos ahaan u soo kaxaysan jirey, culimaduna way ka hadashay mana rabo inaan ku dheeraado halkaas, laakiin Jaceylkii Somalidii hore siduu ahaa
Bal aan eegno markii uu jaceylku ku dhacey Abwaankii caanka ahaa ee Maxamed Nur Fadal, siduu wax u cabbiray iyo eraygii afkiisa ugu horreeyay iyo aragti sidaan u cabbiray waa kan beydkiisa ugu horreeyaa:
Xassanow dhawaaq gabay haddaad iga dhaguugayso,
Hadduu GUUR Qalbiga kaaga dhaco dheelin baad tahaye,
Gabaygan aan intan ka soo qaatey oo ah ammaan badankiisu laakiin aan si u eegno iyo halkuu jaceylkii Somalidii hore ka cabbirayo, aan mar labaad idinku celiyee Somaliga waa la iigaga fiican yahay mana ihi hal abuur ama gabayaa ama Nin ku wanaagsan xifdiga gabayada ama maansooyinka kaleba laakiin inaan Akhriyo way dhacdaa oon fahmo, haddaba Jaceylkii hore maxaan beydkaa labaad ee HADDUU GUUR QALBIGA KAAGA DHACO DHEELIN BAAD TAHAYE ka fahmi karnaa amba ka tafasiran karnaa dhinaca jaceylka; waxan qalbiga ku dhacayaa waa maxay? Oo guurku siduu qalbiga ugu dhacaa? Qalbigu miyaanu kii waynaa ee wadnaha ahaa ahayn?
Haaa, ila eeg Qalbigu waa kan waraaqaha Jaceylka ee la isku diro lagu sawiree! Oo barigaa tolow miyaa la sawiri jirey qalbiga? Cajiib!
Yaanan ku daalin wax badan maskaxdana kaa buuxin Akhriste laakiin waxaan uga socdaa Jaceylkii hore muu ahayn sida aynu manta u adeegsano eed ka wada dharagsantihiin dhalinyaro!
Hubaashii Jaceylka xaqiiqda iyo runta ahi waa kaas GUURKA oo Abwaankani muu odhan Jaceyl hadduu qalbiga kaaga dhaco ee wuxuu yidhi Alleh ha u naxariistee:- Haduu GUUR QALBIGAkaaga dhaco, waxaan uga socdaa, waqtigan la joogo iyo waqtigeenii somalidii hore waa kaaf iyo kala dheeri, waxa aan qoraalkan u sameeyayna maaha inaan kaa cilmi badanahay laakiin waa xasuusin sidaan wax u arko inaad ila eegto, miyaan qaldanahay markaan leeyahay jaceylkii waa lagu tuntey oo meel kale ayaa la mariyey? Waa haddaad sidaan wax u arkayo iila aragto, dee waad ogtahay oo waa run oo marka imika saaxiibkaa/saaxiibaddaa ku tidhaah qofkaas Ayaan jeclahay maskaxdaada waxaa ku soo dhacaya wax, waxuu doono ha ahaado, ha fiicnaado ama ha xumaado laakiin inuu Guur ku soo dhacaa waa saadaal adag!
Kuma muquuninayo kugumana khasbayo aragtidayda laakiin caddaan ayey iigu muuqataa godka aynu ku soconaa inuu yahay mid aan saxdii ahayn!
Akhriste adigoo ah wiil/gabadh Somali ah oo khaladka iyo saxda kala saaraya miyey kuula muuqataa inaad sidan oo kale wax u cabbirto waa beydadka gabayada een kor ku xusee? Adiga Ayaan kuu dayn bal waxay kula noqoto.
Yaanan ku sii dheeraan waxaa muhiim ila noqotey inaan idin xasuusiyo tubtii toosneyd ee jaceylka oo ah GUUR, inkasta oo mawduucan aan ka hadleyaa aanu ahayn mid qoraal lagu soo koobi karo haddana aan waxuun ka taataabto, waxaan u malaynayaa inaad ila fahantey u jeedadeyda oo ah: waar walaalayaal sidan yaynaan ku sii socon ee aynu xaqiiqda ka hadalno oo aynu isku dayno inaynu waaqiciga cabbirno oo aynu Dhalinyarteenan khiyaaliga iyo waxaan munaasibka ahayn ku dhaqma kaga joojino, waxa wax baddalayaa waa Adiga iyo aniga oo u hiilina dadkeena iyo mustaqbalka saaxiibadeen.
Halkaad doonto jog waa mid saameynteeda kugu leh, Maye hablaheenii iyo inamadeenii Ammaanta mudnaa? Alleh ha inoo sahlo, Ameen.
Gabagabadii Somalideena manta khaladka aynu ka saarno una iftiimino Mudnaantii iyo sharaftii Jaceylku lahaa(Guurka)
Magacii iyo Maansooyinkii hore iyo kuwa imika ee jaceylka ka hadlaa ma isku midbaa? Mise wadnahaa I dhag-leh ayaad ka taqaan?
Yaanu jaceyl khayaali ahi qalbiga kaaga dhicin ee guur qalbiga ha kaaga dhaco!
Mahadsanid
Mahad jama Mohamoud
Mahadguleid@hotmail.co.uk
+60 11-1222 3193